مهندسی معکوس چیست و چه کاربردی دارد؟

برای انجام یک پروژه مهندسی معکوس قطعات مکانیکی، سه نوع از اطلاعات و داده ها مورد نیاز است که استخراج هر یک از این اطلاعات نیازمند روش ها، مهارت ها و تجارب خاصی است. بدون شک استخراج اطلاعات مورد نیاز برای انجام خدمات مهندسی معکوس قطعات صنعتی، تنها با در اختیار داشتن تجهیزات، دستگاه ها و تسلط به نرم افزار های مهندسی امکان ندارد. بلکه نیازمند درک صحیح از جایگاه، وظیفه و عملکرد قطعه و دستگاه، همچنین تجربه کاری در زمینه های مشابه می باشد. در زیر اطلاعات اصلی مورد نیاز برای انجام پروسه یک پروژه مهندسی معکوس بصورت تیتر وار بیان شده است.
1-اطلاعات ابعادی و هندسی محصول
2-آنالیز متریال بخش های تشکیل دهنده
3-پروسه ساخت و روشهای تولید

توضیحات کلی در مورد روش مهندسی معکوس

بومی سازی یا تولید داخل چیست و چه ارتباطی با مهندسی معکوس دارد؟

خدمات مهندسی معکوس در فرایند بومی سازی و ساخت داخل، به شرکت ها کمک می کند که صرفا به کپی کردن دستگاه بسنده نکنند و دانش فنی محصول مورد نظر را بدست آورند تا بتوانند در آینده آن را بهینه کرده و یا تغییراتی در دستگاه مورد نظر ایجاد کنند. بومی سازی یک محصول یا دستگاه روشی است که در آن با توجه به توانمندی های داخل کشور در حوزه طراحی، ساخت و تولید، تلاش می شود تا با در نظر گرفتن نمونه های مشابه خارجی موفق آن دستگاه یا محصول، تجهیز مشابهی با همان عملکرد و حتی کیفیت بهتر، و بدون نیاز به تامین کننده خارجی ساخته شود.

تصویری از محیط سالیدورک در زمان طراحی و مهندسی معکوس تجهیزات

آیا می توان یک دستگاه را از روی عکس و فیلم مهندسی معکوس کرد؟

شاید شما نمونه فیزیکی از تجهیز یا دستگاه مورد نظرتان نداشته باشید و بخواهید با استفاده از فیلم، عکس یا کاتالوگ اقدام به مهندسی معکوس کنید. در این حالت باید به شما بگوییم که این کار امکان پذیر است اما هزینه و زمان انجام آن کمی از حالتی که دستگاه یا تجهیز موجود باشد، بیشتر می شود. علاوه بر این ساختن یک محصول یا دستگاه از روی کاتالوگ یا فیلم کارکرد آن، ترکیبی از مهندسی معکوس و طراحی دستگاه است. زیرا ما می توانیم عملکرد و مکانیزم های حرکتی آن را از روی ویدئو یا عکس تشخیص بدهیم لیکن برای طراحی و ساخت قطعات باید از روش طراحی محصول استفاده کنیم. در این شرایط هر چقدر اطلاعات شما در مورد آن دستگاه بیشتر باشد، زمان طراحی کاهش پیدا می کند.

مهندسی معکوس برای چه محصولاتی کاربرد دارد؟

ممکن است این سوال برای شما هم به وجود آمده باشد که اصولا چه دستگاههایی را می توانیم مهندسی معکوس کنیم. در پاسخ باید گفت که بهترین گزینه برای مهندسی معکوس، دستگاه ها و محصول هایی است که بخواهید از آنها به تعداد بیش از 2 تا سه عدد تولید کنید. علاوه بر این ماشین آلات و محصول هایی که برای تولید نیاز به قالب پلاستیک یا ریخته گری ندارند هم، مواردی خیلی خوبی برای انجام فرآیند کپی مهندسی هستند. اگر بخواهیم صنایعی که محصولا ت آنها را می توان با روش مهندسی معکوس تولید کرد نام ببریم، می توانیم به این موارد اشاره کنیم

دستگاه ها و قطعات صنعت نفت، گاز و پتروشیمی

محصولات و تجهیزات پزشکی

لوازم خانگی

محصولات و قطعات صنایع هوایی

ماشین آلات و دستگاههای خط تولید

آیا مهندسی معکوس، همان ابر نقاط و اسکن سه بعدی قطعه است؟

اشتباهی که در بسیاری از پروژه ها اتفاق می افتد این است که اسکن سه بعدی یا گرفتن ابر نقاط را معادل با مهندسی معکوس در نظر می گیریم. در صورتیکه تهیه Cloud of point (ابر نقاط) در سالیدورک یا کتیا می تواند یکی از مراحل مهندسی معکوس و ساخت داخل باشد. در اکثر پروژه های بومی سازی و ساخت داخل دستگاه، ممکن است یک یا چند قطعه به صورت موردی نیاز به خدمات ابر نقاط و تهیه اسکن سه بعدی باشند. این قطعات معمولا پوسته ها و سطح های بدنه هستند که با استفاده از اسکن سه بعدی، مدل آنها تهیه می شود. جالب است بدانید درصد قطعاتی که نیاز به اسکن کردن به صورت سه بعدی دارند معمولا بین 5 الی 10 درصد کل قطعات است. در حالیکه بقیه قطعات با اندازه گیری های دستی، مهندسی معکوس می شوند. به همین علت است که ما تاکید می کنیم نباید پروژه مهندسی معکوس را به شرکت هایی واگذار کرد که فقط اسکنر سه بعدی دارند. مهندسی معکوس یک فرآیند پیچیده است و نیاز به آشنایی با روش های ساخت، علم مواد، دانش مکانیک و شناخت مکانیزمها دارد و اسکن سه بعدی و ابر نقاط بخش بسیار کوچکی از این فرآیند است.

اسکن سه بعدی بعضی از قطعات و ابر نقاط فقط بخش بسیار کوچکی از مهندسی معکوس است

در مهندسی معکوس چه تیراژ تولیدی، مقرون به صرفه است؟

سوال بسیار مهمی که در این بخش می خواهیم به آن پاسخ بدهیم، این است که برای به صرفه بودن و اقتصادی شدن یک دستگاه یا محصول، چه تعداد و تیراژ تولیدی لازم است. برای انجام یک فعالیت اقتصادی یا شروع تولید، اول باید طرح خود را از نظر اقتصادی بررسی کنید. ما همیشه در ابتدای استعلام قیمت به مشتریان عزیز یاد آوری می کنیم که محصولات مصرفی مانند لوازم خانگی و بعضی از تجهیزات صنعتی اگر به تعداد بالا تولید شوند اقتصادی خواهند بود. دلیل این مساله هزینه سربار طراحی و ساخت قالب و فیکسچر است. 

البته بعضی از دستگاه ها و ماشین آلات در تعداد و تیراژ پایین هم به صرفه هستند به خصوص دستگاه و ماشین آلات تولید صنعتی که در وضعیت فعلی تولید یا مهندسی معکوس یک عدد از آن ها هم اقتصادی است و از نمونه های خارجی ارزانتر خواهد بود.

برای اطلاعات بیشتر در مورد فرآیند مهندسی معکوس تجهیزات، قطعات و دستگاه های صنعتی می توانید مقاله های تخصصی ما را در زمینه مهندسی معکوس مطالعه کنید:
مهندسی معکوس تجهیزات و قطعات نفت و گاز
طراحی و مهندسی معکوس جعبه دنده
تفاوت مهندسی معکوس و کپی کردن دستگاه صنعتی
مهندسی معکوس و ساخت تجهیزات آزمایشگاهی و دستگاه تست
طراحی و مهندسی معکوس صندلی و مبلمان اداری
مهندسی معکوس و ساخت داخل لوازم خانگی
مهندسی معکوس و طراحی تجهیزات تهویه مطبوع
مهندسی معکوس و طراحی ماشین آلات و تجهیزات طلا و جواهر سازی
مهندسی معکوس - بخش اول (کلیات مهندسی معکوس)
مهندسی معکوس - بخش دوم (روش های اندازه گیری)
مهندسی معکوس - بخش سوم (آنالیز مواد)
وبلاگ تخصصی سالید ورکز و مهندسی معکوس شرکت آراکو

طراحی محصول یا در اصطلاح "Product Design" به معنای پروسه بررسی، ارائه راه حل، ساخت و ارائه محصول جهت پاسخگویی به یک نیاز می باشد. به عنوان یک واژه، طراحی محصول به معنای مشخصات یک مصنوع شامل فرم و شکل (از منظر زیبایی شناسی، حس قابل لمس از یک وسیله) و عملکرد (شامل قابلیت ها) آن است. اما به عنوان یک پروسه، به معنای مجموعه ای اقدامات و استراتژی ها، از مرحله ایده پردازی (Idea Generation) تا رسیدن به مرحله نهایی تجاری سازی (Commercialization) است. در حالت کلی، طراحان محصول، ایده های مختلف را مفهوم پردازی و ارزیابی می کنند و سپس آن را بصورت تحقیقات در قالب های صنعتی و علمی تعریف می کنند.

مراحل طراحی محصول از ایده تا تولید

از آنجایی که در صنایع و رشته های مختلف تعاریف کاملا یکسانی از "طراحی محصول" وجود ندارد، دو تعریف کلی از این مفهوم ارائه میشود. یک تعریف به عنوان یک واژه و دیگری به عنوان سلسله ای از اقدامات و فعالیت ها است. به عنوان یک واژه، طراحی محصول به معنای مشخصات یک مصنوع شامل فرم و شکل (از منظر زیبایی شناسی، حس قابل لمس از یک وسیله) و عملکرد (شامل قابلیت ها) آن است.
اما به عنوان یک پروسه و فرآیند، به معنای مجموعه ای اقدامات و استراتژی ها، از مرحله ایده پردازی (Idea Generation) تا رسیدن به مرحله نهایی تجاری سازی (Commercialization) است. بصورت اصولی، طراحان محصول، ایده های مختلف را مفهوم پردازی و ارزیابی میکنند و سپس آن را بصورت تحقیقات در قالب های صنعتی و علمی تعریف میکنند.

اهمیت طراحی محصول و طراحی صنعتی در موفقیت شرکت

نقش طراحان محصول ترکیب هنر، علم و فن آوری ها برای خلق خدمات و محصولاتی است که مردم یا شرکت ها از آن استفاده میکنند. در این میان یکی از نقاط ضعف در کشور ما در بخش طراحی و توسعه محصولات، عدم توجه کافی به ویژگی های فنی، قابلیت ساخت و هزینه تمام شده است. رعایت این نکات مستلزم داشتن تخصص، اطلاعات و دانش مهندسی در کنار تجربه تولید است. با این توضیحات فقط زیبا بودن یک محصول نمی تواند موفقیت آن را در بازار تضمین کند و سهم بازار(Market share) مناسبی را بدست آورد. بلکه محصول طراحی شده باید کیفیت بالا، عمر مفید مناسب، خرابی کم و قیمت تمام شده منطقی و نسبتا پایینی داشته باشد تا در بازار موفق شود. در تصاویر زیر نمونه برخی محصولات صنعتی طراحی شده توسط شرکت آراکو که به مرحله تولید نیز رسیده اند، ملاحظه می شود.

طراحی تجهیزات صنعتی / طراحی ماشین آلات صنعتی

طراحی دستگاه یا طراحی ماشین آلات صنعتی (Machine Design) در واقع از زیرمجموعه های علم طراحی مهندسی (Engineering Design) است که منجر به ایجاد یک دستگاه صنعتی کاملا جدید و یا بهینه سازی دستگاه می گردد. همانگونه که میدانید یک ماشین وسیله ای است که با استفاده از نیرو، حرکت مورد نظری را ایجاد می کند. با این تعریف حتی یک آچار نیز جزء دسته ماشین ها قرار می گیرد چرا که نیروی دست را بصورت گشتاور به پیچ وارد می کند و موجب چرخش آن می گردد. اما معمولا ماشین ها بیش از یک قطعه دارند و از مجموعه ای از مکانیزم ها تشکیل شده اند. امروزه نقش انواع ماشین ها و دستگاه ها در تمام امور روزمره، چه شهری و چه روستایی غیر قابل انکار است و هر یک از ما با آنها در زندگی خود سر و کار داریم. خودروها و موتور سیکلت ها، هواپیما ها، چاپگرها، آسانسور و پله برقی، مترو و ... تنها نمونه هایی از ماشین هایی هستند که ما در زندگی روزمره با آن برخورد داریم. هرچه تکنولوژی بیشتر رو به جلو حرکت می کند، علوم بیشتری در طراحی دستگاه دخیل می شوند. امروزه اکثر ماشین آلات صنعتی تنها شامل یک مکانیزم مکانیکی ساده نیستند. بلکه سیستم برق و الکترونیک، کنترل و مانیتورینگ، شبکه و مخابرات و بسیاری از تخصص های مختلف باید گرد هم آیند تا ماشین آلات پیچیده امروزی تولید و در اختیار سایر صنایع و مشتریان قرار گیرند.
 

  مراحل خدمات مهندسی معکوس قطعات

به دلیل وجود این ابعاد مختلف برای طراحی دستگاه / ماشین به تخصص و اطلاعات کافی از هدف، نیاز ها و محدودیت ها نیاز است. بطور کلی پروسه طراحی دستگاه صنعتی بصورت زیر طی می شود.

طراحی مکانیکی - محدودیت های طراحی - بخش اول
طراحی مکانیکی - محدودیت های طراحی - بخش دوم
طراحی مکانیکی - محدودیت های طراحی - بخش سوم (محدودیت های اقتصادی)
طراحی مکانیکی - محدودیت های طراحی - بخش چهارم (محدودیت های تولید)
طراحی ماشین آلات صنعتی / طراحی دستگاه صنعتی
طراحی محصول و ایده

شرکت آراکو با تجربه چند ساله در زمینه طراحی ماشین آلات صنعتی توسط نسل پنجم نرم افزار های مدلسازی سه بعدی و با در اختیار داشتن بهترین و خلاق ترین مهندسین و طراحان مجرب کشور، آماده ارائه راهکارهای نوین در پروسه طراحی و بهینه سازی دستگاه های صنعتی می باشد.
در شرایط فعلی با افزایش سطح دانش تخصصی، هر صنعت علاوه بر دانش عمومی مهندسی و ساخت نیازمند اطلاعات و دانش فنی مختص خود نیز می باشد.
شرکت آراکو با علم به این موضوع برای افزایش توان رقابتی خود در زمینه طراحی دستگاه صنعتی، طراحی خط تولید و ارائه خدمات مهندسی معکوس، اقدام به مستند سازی دانش و تجربیات بدست آمده در هر پروژه نموده تا بتواند در پروژه مورد نظر شما، مشاور و همراه خوبی برای مشتریان خود باشد.