راهکار عملیاتی و سریع‌الاثر کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها

آلودگی هوا در بویژه در فصول سرد سالها است که‌ موجب اعلام وضعیت اضطراری در کلانشهرها بویژه تهران شده و علاوه بر کاهش روزهای کاری و خسارات به اقتصاد نحیف کشور و آحاد جامعه باعث شده آمار بیماری‌های تنفسی و مرگ و میر در این ایام افزایش یابد، هرچند پیرامون عوامل و مکانیزم آلایندگی هوا مطالب زیادی عنوان شده لیکن آنچه مورد اتفاق نظر اغلب متخصصین است نقش اصلی خودروها در تولید آلاینده­ ها (85%) بویژه در فصول سرد است که برای حل این مشکل باید تولید آلاینده­‌ها کاهش یابد یا با روش‌های مصنوعی مستمرا شرایط بارش باران را فراهم کرد.
شاید بسیاری بر این باور باشند که‌ برای کاهش روزهای ناسالم که در سال گذشته به 30% رسید باید تولید خودرو را کاهش دهیم درحالی که کشورهای پیشرفته در ساخت خودرو با وجودی که‌ تولید خود را افزایش داده­اند، کیفیت آنرا نیز افزوده ­اند و بهره‌برداری از خودرو را مدیریت کرده­اند و از سوی دیگر با بهبود کیفیت سوخت آثار آلایندگی را کاسته­‌اند.
در بین کشورهای پیشرو سه سیاست کلی قابل توجه است سیاست اول در کشورهای اروپایی است که‌ با توسعه سهم خودروهای دیزلی سواری (از 37% به 54% طی یک دهه با وجود سهم 2% انواع گازسوز و هیبرید) که‌ با احتساب میزان سیر روزانه بیشتر خودروهای دیزلی آلاینده ­ها را کاسته­ اند، این کشورها قیمت سوخت را با وضع عوارض بالا در سطحی نگاه می‌دارند که‌ انگیزه استفاده روزانه خودرو کاهش یابد و انگیزه جایگزینی خودرو با خودروهای جدید افزایش یابد.
گروه دو در قاره آمریکا که‌ با افزودن اتانول سوختی و در مواردی مانند برزیل با جایگزینی کامل آن با بنزین و رویکرد استفاده از خودروهای برقی مشکل آلودگی را کاهش داده اند، در این کشورها بدلیل ساختار شهری و بعضا ضعف حمل و نقل عمومی استفاده از خودرو سواری از الزامات زندگی روزمره است و لذا قیمت سوخت کمتر از کشورهای اروپایی است.
در کشورهایی مانند ژاپن با تراکم جمعیت بالا که‌ از منابع سوخت بی بهره ­اند و شبکه حمل و نقل درون شهری و مترو بسیار قوی دارند و بعلاوه شبکه راه‌آهن بین شهری سریع در آن توسعه بسیار خوبی یافته قیمت سوخت بسیار بالا موجب رشد فناوری خودروهای کم مصرف و هیبرید شده است.
در گزارش سازمان ICCT(شورای جهانی حمل و نقل پاک) در مورد آمار بازار خودروهای اروپا در سال 2015 ملاحظه می‌شود سهم تولید خودروهای دیزلی یک شرکت سازنده خودروهای لوکس در اروپا از سال 2011 به بالای هشتاد درصد رسیده و این درحالی است که‌ برای خریداران این خودرو شاید هزینه سوخت اهمیت بالایی نداشته باشد(پیمایش نوع دیزلی نسبت به موتور همه حجم بنزینی پنجاه درصد بالاتر و آلایندگی آن سی درصد کمتر میباشد).
اما چرا، علاوه بر کاهش مصرف سوخت و آلایندگی در این خودرو نسبت به انواع بنزینی ساخت همین شرکت، شتاب اولیه آن نیز ظرف سالهای اخیر به بالاتر از نوع بنزینی رسیده است و با وجودی که شرکت BMW بیشترین خودرو خارجی وارداتی کشور طی چند سال اخیر را به نام خود ثبت کرده اما حتی یک خودرو با موتور دیزل که‌ شاهکار این شرکت استوارد ایران نشده و این در حالی است که‌ گازوئیل تولیدی چهار پالایشگاه کشور در حال حاضر استاندارد یورو چهار دارند و یک پالایشگاه به استاندارد یورو پنج در حال ارتقاست.
هرچند برای ایجاد و افزایش سهم سوخت زیستی از جمله  بیواتانول اقدامات خوبی آغاز شده اما برای رسیدن به سهم اندک پنج درصد نیز راه زیادی در پیش است و به نظر می‌رسد بدلیل هزینه بسیار بالای خودروهای هیبرید بهترین راهبرد برای ما استفاده از خودروهای دیزلی سواری بویژه از اروپاست بویژه اکنون که با اقبال مجدد خودروسازان اروپایی به بازار ایران سهم غالب خودروسازان کشور متعلق به شرکت‌های اروپایی است.

گردآورنده : عباس قربانعلی بیک
مرجع مقاله : سایت تین نیوز
وبلاگ نقشه راه بلوغ(درسهای مدیریت در حمل و نقل ریلی)
صفحه مشاوره حمل و نقل ریلی